Podejmowanie różnego rodzaju przedsięwzięć w spółkach, opierających się na dokumentach akcji, powoduje konieczność nie tylko okresowej emisji nowych akcji, ale niekiedy również ich umorzenia. Taki mechanizm przewidziano również w nowej konstrukcji Prostej Spółki Akcyjnej.
Czym jest umorzenie akcji w klasycznej spółce akcyjnej?
Przede wszystkim należy zaznaczyć, że umorzenie akcji nie polega na fizycznej likwidacji dokumentu akcji, ale na unicestwieniu, związanych z nimi praw. Istnieją trzy zasadnicze sposoby umorzenia akcji:
- dobrowolne, czyli dokonywane na wniosek danego akcjonariusza lub z własnej inicjatywy spółki;
- przymusowe, którego dokonuje się wtedy, gdy ziszczą się okoliczności, wskazane w statucie, a walne zgromadzenie podejmie uchwałę;
- automatyczne – ono również dokonuje się w przypadku ziszczenia okoliczności, wskazanych w statucie, ale nie jest wymagane podjęcie dodatkowej uchwały przez walne zgromadzenie.
W jakim celu umarza się akcje?
Przyczyny umorzenia akcji mogą być różne. Najczęściej chodzi o konieczność wyrównania poniesionej straty bilansowej i obniżenie pasywów w takiej formie. Umorzenia dokonuje się też wtedy, gdy jeden ze wspólników ma zamiar wystąpić ze spółki albo wspólnicy dążą do wyłączenia ze spółki jednego z nich. Co do zasady umorzenie akcji skutkuje zaktualizowaniem się obowiązku wypłaty wkładu za umorzone akcje. Wyjątkiem od tej reguły jest sytuacja, w której dochodzi do dobrowolnego umorzenia akcji. Warto też pamiętać o tym, że umorzenie części akcji powoduje nierówność kapitału zakładowego spółki. Wobec tego trzeba dokonać obniżenia tego kapitału.
Czym są akcje w Prostej Spółce Akcyjnej?
Konstrukcja akcji w Prostej Spółce Akcyjnej dość mocno różni się od tej, przyjętej w odniesieniu do klasycznej spółki akcyjnej. Przede wszystkim dotychczasowa wersja spółki stawia znak równości pomiędzy posiadaniem akcji a posiadaniem udziału w spółce. Akcje o równej wartości nominalnej tworzą bowiem kapitał zakładowy tego podmiotu. W Prostej Spółce Akcyjnej rozdzielono jednak zagadnienie udziału w kapitale zakładowym od posiadanych uprawnień korporacyjnych. Akcje w Prostej Spółce Akcyjnej są dość specyficzne, ponieważ nie mają konkretnej wartości nominalnej. Nie posiadają też formy dokumentu.
Umorzenie akcji w Prostej Spółce Akcyjnej
Zapisy, dotyczące umorzenia akcji w Prostej Spółce Akcyjnej w zasadzie powielają regulację, zawartą w Kodeksie spółek handlowych, odnoszącą się do klasycznej spółki akcyjnej. Mają one jednak postać nieco skróconą. To uproszczenie wynika przede wszystkim z kwestii oderwania akcji od kapitału zakładowego. W momencie umorzenia nie powstaje zatem między innymi obowiązek obniżenia kapitału zakładowego.
Prosta Spółka Akcyjna – rozwiązanie dla startup’ów
Prosta Spółka Akcyjna została skonstruowana w ten sposób, aby maksymalnie ułatwić wejście na rynek startup’om oraz podmiotom, które bazują na nowych technologiach i zasadniczym elementem ich majątku jest know-how i inne wartości niematerialne.
