Akcje Prostej Spółki Akcyjnej a instrumenty finansowe

Akcje Prostej Spółki Akcyjnej można objąć w zamian za wkłady pieniężne lub niepieniężne. Jak stanowi art. 300² § 2 k.s.h. wkładem niepieniężnym na pokrycie akcji może być wszelki wkład mający wartość majątkową, w szczególności świadczenie pracy lub usług. Podstawową cechą akcji prostych spółek akcyjnych jest to, że nie posiadają wartości nominalnej. Nie stanowią one części kapitału akcyjnego i są niepodzielne. Pojawia się jednak pytanie czy akcje Prostej Spółki Akcyjnej możemy zakwalifikować jako instrumenty finansowe.

Akcje Prostej Spółki Akcyjnej

Prosta spółka akcyjna pozwala na wyemitowanie – obok akcji zwykłych – akcji założycielskich, akcji uprzywilejowanych, akcji niemych. Akcje w prostej spółce nie będą mieć formy dokumentu, lecz będą podlegać zarejestrowaniu w rejestrze akcjonariuszy. 

Zgodnie z nowymi przepisami akcje prostej spółki akcyjnej są zbywalne. Nie mogą one być jednak dopuszczane ani wprowadzane do obrotu zorganizowanego w rozumieniu przepisów o obrocie instrumentami finansowymi (art. 300³⁶ § 2 k.s.h.). Rozporządzające czynności prawne dokonane z naruszeniem zakazu ich dopuszczenia lub wprowadzenia do obrotu zorganizowanego skutkuje sankcją nieważności. Każdorazowo jednak każde inne zbycie lub obciążenie akcji powinno być dokonane w formie dokumentowej pod rygorem nieważności.

Instrumenty finansowe

Definicję instrumentów finansowych zawiera art. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi. Instrumentami finansowymi są:

papiery wartościowe oraz wyliczone enumeratywnie innego rodzaju prawa majątkowe, które nie są papierami wartościowymi, ale stanowią instrumenty finansowe.

Akcje prostej spółki akcyjnej nie mieszczą się w katalogu instrumentów finansowych, które nie są papierami wartościowymi. Wynika to jednoznacznie z brzmienia art. 2 ust. 1 pkt 2 wyżej wskazanej ustawy.

Jednakże ze względu na treść art. 3 pkt 1 lit. a ustawy akcje prostej spółki są papierem wartościowym. Jak wynika z przepisu zalicza się do nich  akcje, prawa poboru w rozumieniu przepisów kodeksu spółek handlowych, prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, kwity depozytowe, obligacje, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne i inne zbywalne papiery wartościowe, w tym inkorporujące prawa majątkowe odpowiadające prawom wynikającym z akcji lub z zaciągnięcia długu, wyemitowane na podstawie właściwych przepisów prawa polskiego lub obcego. Przywołany wyżej przepis nie ogranicza się swoim zasięgiem jedynie do akcji spółek akcyjnych, a wspomina jedynie o akcjach. Powyższe oznacza tym samym, że przepis ten dotyczy wszelkich akcji, w tym akcji prostych spółek akcyjnych.

Z uwagi na zakaz zawarty w art. 300³⁶ § 2 k.s.h. te przepisy ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, które regulują problematykę dopuszczenia lub wprowadzenia do obrotu zorganizowanego akcji w sensie szerokim, są z perspektywy prostej spółki akcyjnej nieistotne.

Akcje Prostej Spółki Akcyjnej a instrumenty finansowe

Kwalifikacja akcji prostych spółek akcyjnych jako instrumentów finansowych będących papierami wartościowymi niesie za sobą jednak daleko idące skutki. W szczególności ma to znaczenie w przypadku zamiaru ich emisji na poziomie oferty publicznej. 

Zagadnienia związane z zasadami i warunkami dokonywania oferty publicznej papierów wartościowych, prowadzenia subskrypcji lub sprzedaży tych papierów wartościowych reguluje ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych. Przepisy tej ustawy nakładają określone ograniczenia dla oferty publicznej.

Przez ofertę publiczną należy rozumieć proponowanie odpłatnego nabycia papierów wartościowych w dowolnej formie i w dowolny sposób, jeżeli propozycja jest skierowana do co najmniej 150 osób lub do nieoznaczonego adresata. Tym samym ofertą publiczną nie będzie oferta skierowana do 149 osób oznaczonych osób. Generalnie jest to jedyny dopuszczalny sposób publicznego proponowania nabycia papierów wartościowych.

Oferta publiczna Prostej Spółki Akcyjnej

Proste spółki akcyjne będą mogły przeprowadzać ofertę publiczną, jeśli zamierzać będą pozyskać znaczny kapitał np. na rozwój czy przejęcia. Z punktu widzenia spółki (emitenta) ten typ oferty w porównaniu z „ofertami prywatnymi” i „zamkniętymi” jest droższy. Ponadto, jest bardziej formalizowany i czasochłonny. Daje jednak większą pewność, że spółka uzyska potrzebne fundusze. Oferta publiczna co do zasady wymaga sporządzenia prospektu emisyjnego, zatwierdzenia go przez Komisję Nadzoru Finansowego i przekazania do publicznej wiadomości. Na szczęście omawiane przepisy przewidują wyłączenia, gdy przygotowanie (kosztownego i czasochłonnego) prospektu emisyjnego nie jest potrzebne. Ma to miejsce wtedy, gdy łączna wartość emisji nie przekracza kwoty 2 500 000 euro. Warunkiem takiej emisji jest udostępnienie przez emitenta memorandum informacyjnego.

Inną formą przeprowadzenia publicznej emisji akcji prostej spółki akcyjnej jest taka oferta publiczna, w wyniku której zakładane wpływy brutto emitenta lub oferującego na terytorium Unii Europejskiej, liczone według ich ceny emisyjnej lub ceny sprzedaży z dnia jej ustalenia, stanowią nie mniej niż 100 000 euro i mniej niż 1 000 000 euro, i wraz z wpływami, które emitent lub oferujący zamierzał uzyskać z tytułu takich ofert publicznych takich papierów wartościowych, dokonanych w okresie poprzednich 12 miesięcy, nie będą mniejsze niż 100 000 euro i będą mniejsze niż 1 000 000 euro, wymaga udostępnienia do publicznej wiadomości dokumentu zawierającego informacje o tej ofercie. Dokument, który należy wówczas sporządzić zawiera co najmniej:

• podstawowe informacje o emitencie papierów wartościowych, w tym informacje finansowe, informacje o oferowanych papierach wartościowych oraz o warunkach i zasadach ich oferty;
• podstawowe informacje o planowanym sposobie wykorzystania środków uzyskanych z emisji papierów wartościowych;
• podstawowe informacje o istotnych czynnikach ryzyka;
• oświadczenie emitenta o odpowiedzialności za informacje zawarte w tym dokumencie.

Z kolei w przypadku oferty publicznej poniżej 100 000 EUR brak będzie obowiązku sporządzenia jakiegokolwiek dokumentu.

Podsumowanie

Jak wynika z powyższego, kwalifikacja akcji prostych spółek akcyjnych jako papierów wartościowych będących instrumentami finansowymi niesie za sobą wiele korzyści. Przy odpowiednim ukształtowaniu zamierzonej emisji i oferty publicznej umożliwia zrealizowanie przedsięwzięcia zebrania inwestorów bez konieczności ponoszenia znacznych nakładów i z ograniczeniem się co do obowiązków informacyjnych do minimum.