Umowy finansowe między Prostą Spółką Akcyjną a jej organami mogą być strategicznym posunięciem w zarządzaniu finansami przedsiębiorstwa. Kluczową podstawę prawną w tym obszarze stanowi art. 15 Kodeksu spółek handlowych. W niniejszym artykule przyjrzymy się bliżej czym w istocie jest umowa pożyczki dla akcjonariusza P.S.A. Zwłaszcza jej aspektom prawnym i podatkowym.
Pojęcie pożyczki
Umowa pożyczki, zgodnie z przepisami prawa polskiego, jest zobowiązaniem pożyczkodawcy do przekazania biorącemu określonej ilości pieniędzy lub rzeczy oznaczonych co do gatunku. W zamian pożyczkobiorca zobowiązuje się do zwrotu takiej samej ilości pieniędzy lub równoważnej ilości rzeczy oznaczonych co do gatunku i jakości. Więcej o uwarunkowaniach udzielania pożyczki Prostej Spółce Akcyjnej przeczytasz TUTAJ.
Umowa pożyczki dla akcjonariusza P.S.A. – zgoda organów
Art. 15 § 1 Kodeksu spółek handlowych precyzuje, że zawarcie przez Prostą Spółkę Akcyjną umowy kredytu, pożyczki, poręczenia lub innej podobnej umowy wymaga zgody Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy. Gdy umowę zawiera się z członkiem zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej, prokurentem, likwidatorem albo na rzecz którejkolwiek z tych osób. Oznacza to, że czynność prawna bez takiej zgody jest nieważna. Więcej o organach P.S.A. przeczytasz TUTAJ.
Jednoosobowa Prosta Spółka Akcyjna
W kontekście Prostych Spółek Akcyjnych, gdzie jedyny akcjonariusz jest jednocześnie członkiem organu spółki, stosowanie art. 15 Kodeksu wydaje się problematyczne. W takich przypadkach zgoda na umowy finansowe, których Prosta Spółka Akcyjna udziela sobie samej, byłaby niepraktyczna. Lub wręcz niemożliwa, gdyż pożyczkobiorca wyrażałby zgodę sam sobie.
Umowa pożyczki dla akcjonariusza P.S.A. – VAT oraz PCC
Wartość pożyczki, której udziela się akcjonariuszowi, jest zwolniona z podatku VAT. Prosta Spółka Akcyjna jako pożyczkodawca, choć jest podatnikiem VAT, nie musi faktycznie opodatkować udzielanej pożyczki. Pod warunkiem, że nie zajmuje się profesjonalnym udzielaniem pożyczek.
Ponadto transakcja umowy pożyczki w relacji akcjonariusza oraz związanej z nim Prostej Spółki Akcyjnej jest neutralna w ramach podatku PCC dla pożyczkodawcy i pożyczkobiorcy.
Co powinna zawierać umowa pożyczki?
W umowie pożyczki udzielanej akcjonariuszowi należy dokładnie opisać strony umowy, podając pełne dane identyfikacyjne każdej z nich. Należy również precyzyjnie określić kwotę udzielonej pożyczki oraz jej okres trwania wraz z terminem spłaty. Umowa powinna jasno określać wszystkie dodatkowe koszty ponoszone przez pożyczkobiorcę, takie jak:
- marże, prowizje,
- opłaty związane z przygotowaniem, udzieleniem i obsługą pożyczki,
- opłaty za odroczenie terminu spłaty,
- oraz koszty usług dodatkowych.
W umowie powinno się również zawrzeć informację o maksymalnej wysokości pozaodsetkowych kosztów, która nie może przekroczyć ustalonej kwoty.
Jeśli pożyczkobiorca zobowiązuje się do udzielenia zabezpieczenia zwrotu pożyczki, to sposób zabezpieczenia, jego wartość lub sumę zabezpieczenia powinno się jasno określić w umowie. Osoba udzielająca pożyczki musi pamiętać, o czym należy poinformować pożyczkobiorcę przed zawarciem umowy. Obowiązek udzielenia informacji obejmuje m.in. łączną wysokość kosztów pozaodsetkowych, wysokości odsetek oraz kwotę należną z tytułu odsetek.
Co więcej, umowa powinna określać konsekwencje spłaty pożyczki przed terminem. W tym brak możliwości żądania odsetek za okres pozostały do zakończenia okresu, na który została udzielona pożyczka. A także obniżenie pozaodsetkowych kosztów o te dotyczące okresu, o który skrócono czas obowiązywania umowy.
Podsumowanie
Umowa pożyczki udzielanej akcjonariuszowi Prostej Spółki Akcyjnej to kluczowy dokument, który powinien być starannie opracowany i uregulowany. Po to, by chronić interesy wszystkich stron. Przejrzystość warunków oraz jasne określenie praw i obowiązków każdej ze stron są fundamentem udanej współpracy.
UMOWA POŻYCZKI
sporządzona w dniu ……………….. w ……………….. pomiędzy:
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
[imię i nazwisko, data i miejsce urodzenia, miejsce zamieszkania, PESEL/nazwa i nr dokumentu tożsamości]
jako akcjonariusz Pożyczkodawcy,
zwanego dalej Pożyczkobiorca.
a
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
[nazwa spółki, forma prawna, siedziba, NIP, numer KRS]
dalej zwana jako Pożyczkodawca lub Spółka,
Zwani łącznie w dalszej części umowy Stronami.
§1
- Przedmiotem niniejszej Umowy jest udzielenie przez Spółkę, pożyczki Pożyczkobiorcy w kwocie ……………….. (słownie ………………………………………..).
- Pożyczkobiorca oświadcza, że nie pełni funkcji członka zarządu Spółki.
- Pożyczkobiorca zawiadamia, że jest akcjonariuszem Spółki.
- Pożyczkodawca potwierdza, iż poprzez uchwałę Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy nr ……………….. z dnia ……………….. uzyskał zgodę na zawarcie niniejszej Umowy oraz na udzielenie pożyczki objętej jej postanowieniami.
§2
- Kwotę pożyczki Pożyczkodawca zobowiązuje się przekazać przelewem na konto Pożyczkobiorcy o numerze …………………………………………………………………………………. w ciągu trzech dni od daty podpisania niniejszej Umowy.
- Strony uzgadniają, że dzień udzielenia pożyczki zostanie uznany za dzień, w którym nastąpi uznaniowe zaksięgowanie na rachunku Pożyczkobiorcy kwoty stanowiącej część lub całość udzielonej pożyczki.
§3
- Pożyczkobiorca zobowiązuje się zwrócić pożyczoną kwotę wraz z należnymi odsetkami w wysokości …… w skali roku do dnia ……………….. .
- Po dniu uzgodnionym przez Strony jako dzień zwrotu pożyczki, Strony ustalają odsetki umowne za opóźnienie w zwrocie kwoty pożyczki na poziomie 20% w skali roku.
- Pożyczkobiorca zastrzega sobie prawo do wcześniejszej spłaty pożyczki, jednak nie wcześniej niż po dniu ……………….. . W przypadku wcześniejszej spłaty pożyczki przed ustalonym dniem, umożliwiającym wcześniejszą spłatę, Pożyczkobiorca zobowiązany jest do uregulowania odsetek należnych Pożyczkodawcy do daty umożliwiającej wcześniejszą spłatę.
- Po dniu, w którym wcześniejsza spłata pożyczki stanie się możliwa, odsetki będą naliczane od niespłaconej kwoty pożyczki.
- Spłata pożyczki dokonywana będzie na rachunek Pożyczkodawcy o numerze ………………………………………………………………………………………………………………………….
- Za dzień spłaty pożyczki uznaje się dzień, w którym rachunek Pożyczkodawcy zostanie uznaniowo zaksięgowany kwotą pełnej pożyczki wraz z należnymi odsetkami.
- Strony zastrzegają możliwość wydłużenia okresu spłaty pożyczki. Przedłużenie tego okresu wymaga zgody obu Stron, wyrażonej w formie pisemnej.
§4
- W celu zabezpieczenia roszczeń wynikających z niniejszej umowy pożyczki, Pożyczkobiorca zobowiązuje się wystawić i przekazać Pożyczkodawcy weksel gwarancyjny in blanco wolny od protestu.
- Pożyczkodawca posiada prawo do wypełnienia weksla w przypadku wypowiedzenia umowy pożyczki lub upływu terminu zwrotu pożyczki na kwotę odpowiadającą pozostałej do zapłaty kwocie pożyczki, wraz z należnymi odsetkami, a także kwotami pokrywającymi wszelkie koszty, jakie Pożyczkodawca musiał ponieść w celu dochodzenia roszczeń wynikających z niniejszej umowy. Pożyczkodawca posiada uprawnienie do wypełnienia i opatrzenia datą płatności weksla w dowolnym momencie, zgodnie z własnym uznaniem.
- Weksel gwarancyjny zostanie zwrócony Pożyczkobiorcy po spełnieniu przez Pożyczkodawcę wszystkich zobowiązań wynikających z niniejszej umowy.
§5
- Pożyczkobiorca zobowiązuje się poinformować Pożyczkodawcę, bez konieczności jego wezwania, o każdej planowanej i faktycznej zmianie w składzie organów Pożyczkobiorcy, nazwie, adresie, numerze telefonu, zakresie lub formie prowadzonej działalności.
§6
- Umowa niniejsza nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy z 9.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2023 r. poz. 170 ze zm.).
§7
- Wszelkie zmiany lub uzupełnienia umowy wymagają formy pisemnej pod rygorem nieważności.
- W sprawach nieuregulowanych niniejszą umową mają zastosowanie przepisy Kodeksu cywilnego.
- Umowa niniejsza została sporządzona w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, po jednym dla każdej ze Stron.
………………………………….. …………………………………..
Pożyczkodawca Pożyczkobiorca
Zostaw komentarz