Pojawienie się w polskim systemie prawnym konstrukcji Prostej Spółki Akcyjnej – w tym przede wszystkim rejestr akcjonariuszy – nałoży wiele, nowych obowiązków na notariuszy. Co obejmie ten katalog? W jaki sposób zmieni się ustawa – Prawo o notariacie?

Prosta Spółka Akcyjna a obowiązki notariuszy

Zgodnie z planowanym art. 300³⁰ ustawy z 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych notariusze, prowadzący kancelarię notarialną na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a także podmioty, które na podstawie przepisów ustawy o obrocie instrumentami finansowymi są uprawnione do prowadzenia rachunków papierów wartościowych, będą prowadziły rejestr akcjonariuszy. Do ich obowiązków będzie zatem należało zapewnienie zdolności liczby akcji zarejestrowanych w rejestrze z liczbą wyemitowanych akcji oraz dokonywanie wpisów wszelkich, kolejnych zmian. Taki rejestr stanie się niezwykle istotnym narzędziem. Będzie prowadzony wyłącznie w postaci elektronicznej. Notariusze będą mieli pewien stopień dowolności doboru formy rejestru. Niewykluczone stanie się prowadzenie go w formie rozproszonej i zdecentralizowanej bazy danych.

Czym stanie się rejestr akcjonariuszy Prostej Spółki Akcyjnej?

Rejestr będzie zbiorem najważniejszych informacji na temat akcji oraz akcjonariuszy Prostej Spółki Akcyjnej. Znajdziemy w nim takie informacje, jak:

1. firmę,
2. siedzibę i adres spółki,
3. oznaczenie sądu rejestrowego i numer, pod którym spółka jest wpisana do rejestru,
4. datę zarejestrowania spółki i emisji akcji,
5. serię i numer, rodzaj danej akcji i uprawnienia szczególne z akcji,
6. nazwisko, imię albo firmę akcjonariusza oraz adres jego miejsca zamieszkania albo siedziby albo inny adres do doręczeń a także adres e-mail,
7. wzmiankę o tym, czy akcje zostały w całości pokryte,
8. ograniczenia co do rozporządzania akcją
9. postanowienia umowy spółki o związanych z akcją obowiązkach wobec spółki.

Dodatkowo na żądanie osoby mającej interes prawny, w rejestrze pojawi się wpis o przejściu akcji lub praw zastawniczych na inną osobę lub o ustanowieniu na akcji ograniczonego prawa rzeczowego wraz z datą wpisu oraz wskazaniem nabywcy albo zastawnika lub użytkownika, adresu ich miejsca zamieszkania albo siedziby lub innych adresów do doręczeń, wpis, że przysługuje mu prawo wykonywania prawa głosu z obciążonej akcji, wpis o wykreśleniu obciążenia akcji ograniczonym prawem rzeczowym.

Zmiany w ustawie – Prawo o notariacie

Wobec nowych obowiązków, ustawa – Prawo o notariacie – zostanie nieco zmodyfikowana. Prowadzenie rejestru akcjonariuszy zostanie określone w tej regulacji jako czynność notarialna. Dodatkowo ustawa doprecyzuje obowiązek prowadzenie rejestru poprzez wskazanie, że notariusz może zawrzeć z Prostą Spółką Akcyjną umowę o prowadzenie rejestru, ale może tez odmówić zawarcia takiej umowy bez podania przyczyny. Ewentualna odmowa będzie się jednak wiązała z koniecznością sporządzenia pisemnej informacji o odmowie. Poza tym uregulowane zostaną zasady zastępstwa notariusza przy prowadzeniu rejestru akcjonariuszy oraz postępowania w sytuacji zaprzestania prowadzenia działalności kancelarii notarialnej. W odniesieniu do rejestru akcjonariuszy postanowiono również zrezygnować z niektórych zasad dokonywania czynności notarialnych. Chodzi o te czynności, które byłyby sprzeczne z nową regulacją Kodeksu spółek handlowych. W szczególności mowa o obowiązku badania tożsamości stron. Notariusz nie będzie też zobowiązany do zachowania tajemnicy w zakresie przekazania akcjonariuszom i spółce informacji z rejestru.