W Prostej Spółce Akcyjnej obowiązuje zasada swobodnych wypłat z kapitału akcyjnego. Kapitał akcyjny ma pozostawać do dyspozycji akcjonariuszy. Wspólnicy Prostej Spółki Akcyjnej posiadają uprawnienie do otrzymywania wypłat z kapitału akcyjnego pod tytułem korporacyjnym. Maksymalna kwota wypłaty kapitału akcyjnego podlega jednak ustawowym ograniczeniom.

Warunki wypłaty z kapitału akcyjnego

Do skutecznej wypłaty z kapitału akcyjnego koniecznym jest spełnienie trzech warunków. Zgodnie z przepisami wypłata z kapitału akcyjnego nie może:

  1. doprowadzić do zmniejszenia kwoty tego kapitału poniżej 1 zł
  2. przekroczyć 5 % sumy zobowiązań Prostej Spółki Akcyjnej wynikających z zatwierdzonego sprawozdania finansowego za ostatni rok obrotowy
  3. zagrażać wypłacalności Prostej Spółki Akcyjnej 

Kierując się powyższymi zasadami poniżej przedstawiamy metodę wyliczenia maksymalnej kwoty jaka może zostać wypłacona akcjonariuszom w danym roku obrotowym. Poniższy przykład odnosi się bowiem do zasady swobodnej wypłaty z kapitału akcyjnego. Nie dotyczy on natomiast przypadku, w którym przed wypłatą zajdzie konieczność przeprowadzenia postępowania konwokacyjnego. 

Przykład

200.000,00 zł – kwota wniesiona przez akcjonariuszy na pokrycie akcji 

100.000,00 zł – osiągnięty przez Prostą Spółkę Akcyjną zysk za pierwszy rok obrotowy

500.000,00 zł – suma zobowiązań 

I etap – obliczenie obowiązkowej rezerwy 

W Prostej Spółce Akcyjnej kwotę obowiązkowej rezerwy oblicza się jako 5% sumy zobowiązań wynikających z zatwierdzonego sprawozdania finansowego za ostatni rok obrotowy. Tym samym w naszym przypadku kwota obowiązkowej rezerwy wynosić będzie 25.000 zł (5% z 500.000 zł).

II etap – wskazanie kapitału akcyjnego

Zgodnie z przepisami wypłata z kapitału akcyjnego nie może doprowadzić do zmniejszenia kwoty tego kapitału poniżej 1 zł. Powyższy warunek należy uwzględnić przy obliczaniu maksymalnej kwoty jaka może zostać wypłacona na rzecz wspólników. Tym samym w naszym przykładzie wartość kapitału akcyjnego potrzebna do wyliczeń wynosić będzie 199.999 zł. 

Od kwoty kapitału akcyjnego 200.000 zł należało odjąć ustawowe minimum w wysokości 1 zł (200.000 zł – 1 zł = 199.999 zł). 

III etap – obliczenie maksymalnej kwoty do wypłaty z kapitału akcyjnego 

199.999 zł (kapitał akcyjny) + 100.000 zł (zysk) – 25.000 zł (wartość obowiązkowej rezerwy) = 274.999 zł 

Tym samym wartość 274.999 zł będzie stanowić maksymalną kwotę podlegającą wypłacie na rzecz akcjonariuszy z kapitału akcyjnego.

Podsumowanie 

Powyższy przykład ma na celu zobrazowanie mechanizmu wyliczania maksymalnej kwoty podlegającej wypłacie z kapitału akcyjnego. Jest to graniczna kwota jaka może zostać wypłacona wspólnikom w toku roku obrotowego.

Należy jednak podkreślić, że w zależności od sytuacji finansowej spółki metody obliczeń mogą się różnić. Dane przyjęte w przykładzie uwzględniają bowiem sytuację, w której wartość obowiązkowej rezerwy (tj. 5% sumy zobowiązań) jest niższa od wysokości kapitału akcyjnego. W przypadku, gdy wysokość obowiązkowej rezerwy będzie niższa od kapitału akcyjnego koniecznym będzie przyjęcie innej metody obliczeń. Niezbędne będzie m.in. uwzględnienie dodatkowych danych. 

Biorąc pod uwagę powyższe, przed dokonaniem wypłaty z kapitału akcyjnego warto skonsultować się z biurem księgowym bądź kancelarią prawną. Dokonanie bowiem bezprawnej wypłaty z kapitału akcyjnego wiąże się z odpowiedzialnością prawną.