Projekt ustawy przewidujący wprowadzenie prostej spółki akcyjnej nie przewiduje wielkich rewolucji w kwestii przeprowadzania zmiany typu spółki. Właściwe uzupełnia obecnie obowiązujące przepisy stwarzając prawną możliwość do dokonania przekształceń z udziałem PSA w sposób analogiczny do innych spółek prawa handlowego. Jednak w nowelizacji znalazło się kilka innych nowości, na które warto zwrócić uwagę.

Połączenie odwrotne

Zmiana przewidywana w art. 515 §1 KSH pozwala na dopuszczeniu do praktykowania połączenia odwrotnego, a więc sytuacji, w której podmiotem przejmowanym jest spółka dominująca a przejmującą – zależna. Przyjęto, że spółka przejmująca w tym wypadku nabywa akcje (udziały) własne, po czym wyda je wspólnikom bez konieczności przeprowadzania podwyższania kapitału i umarzania udziałów. Rozwiązanie tej kwestii rozstrzygnie to spór w materii tego, czy takie działania są dopuszczalne w prawie polskim czy też nie.

Nieuczestniczenie wspólnika w spółce przekształconej

Dokonano korekty obecnych przepisów w kwestii zasady domniemania nieuczestniczenia w spółce przekształconej przez wspólników spółki przekształcanej. Zmiana dotyczy tych udziałowców, którzy nie mają zamiaru uczestniczyć w spółce w zmienionej formie prawnej. Aby uczynić zadość dwóm wartościom – integralności majątku spółki, oraz ochroną słusznych interesów wspólników, wypracowano następujące rozwiązanie. Jeżeli wspólnik spółki kapitałowej głosował przeciwko uchwale o zmianie formy prawnej w spółkę osobową i zarządał zaprotokołowania swojego sprzeciwu do protokołu, może on żądać odkupienia wartości jego udziałów (akcji) po cenie godziwej. Jeżeli natomiast w jego ocenie zaproponowana w planie przekształcenia kwota nie będzie spełniała przesłanki bycia godziwą, wspólnikowi takiem przysługuje powództwo o ustalenie wartości tej ceny na odpowiednim poziomie. Przy czym nie wstrzymuje to procedury odkupu ani samego procesu przekształcenia. Powiązana funkcjonalnie z tą zmianą jest nowelizacja art 559 §1 KSH, która ogranicza obowiązek zbadania planu przekształcenia przez biegłego rewidenta jedynie do sytuacji, w której przekształcona będzie finalnie spółką akcyjną, bo taki jest wymóg prawa unijnego konieczność zachowania szczelności norm w tej kwestii. Według twórców projektu straciło sens badanie innych planów, jeżeli chroni ich możliwość wykupu ich udziałów przez spółkę.

Natomiast zmiana w art.563 §2 ma na celu przeciwdziałanie sabotowaniu przez wspólników doprowadzenia do przekształcenia poprzez odmowę podpisania statutu czy umowy spółki po wcześniejszym, skutecznym powzięciu uchwały o przekształceniu. Projektowany art. 560 §1 ma rozmyć wątpliwości dotyczące terminu, w którym powinno się dokonać pierwszego zawiadomienia o zamiarze powzięcia uchwały o przekształceniu.

Jakie zmiany wymusi wprowadzenie Prostej Spółki Akcyjnej?

Jedyne novum wprowadzone przez projekt, które rzeczywiście dotyczyć będzie PSA, wynika bezpośrednio z zupełniej odmienności jej struktury finansowej od innych spółek prawa handlowego. Dlatego w celu ochrony wierzycieli twórcy projektu wprowadzili możliwość zabezpieczenia ich roszczeń, jeżeli wykażą, iż ich interes został zagrożony planowanym przekształceniem. Należy tutaj zwrócić uwagę na fakt, iż kapitał minimalny spółki akcyjnej wynosi 100 tysięcy złotych natomiast minimalny kapitał akcyjny w prostej spółce akcyjnej wynosi zaledwie złotówkę, trafnie w tym miejscu zauważono pole do nadużyć.

Jak widać zaproponowane zmiany w niewielkim stopniu dotyczą PSA, pomimo tego, że reguluje je jeden projekt. Jednak jako pozytywne należy uznać podejście prawodawcy do prostowania niejasności mogących wystąpić w doktrynie czy w orzecznictwie. Również nie sposób było spodziewać się szczególnie uproszczonej możliwości przekształcenia PSA w inną spółkę bądź odwrotnie, ze względu na to, że pozostałe typy spółek nadal uregulowane są w sposób bardziej tradycyjny i dostosowanie do nich nowoczesnych przepisów, mogłoby skończyć się pojawieniem się licznych luk prawnych.