Prowadzenie działalności gospodarczej w formie spółki niesie za sobą możliwość wypracowania znacznego zysku, ale równocześnie ryzyko przyniesienia straty. Zarówno w pierwszym jak i drugim wypadku akcjonariusze będą odczuwali skutki wyniku osiągniętego przez spółkę.

 

Pomimo tego, że prawodawca przewidział możliwość wniesienia do Prostej Spółki Akcyjnej wkładu w formie np. pracy czy usług – zarezerwowanych wcześniej dla spółek osobowych. Odpowiedzialność wspólników w Prostej Spółki Akcyjnej oparto jednak na modelu typowym dla spółek kapitałowych. Charakteryzuje się ona ograniczeniem odpowiedzialności udziałowca w taki sposób, aby jego majątek osobisty pozostawał w pewnym odłączeniu do jego wkładu.

 

Tło ekonomiczne Prostej Spółki Akcyjnej

 

Majątek Prostej Spółki Akcyjnej będzie w pierwszej kolejności powstawał z wkładów wniesionych przez akcjonariuszy. Warto więc upewnić się, że część z nich będzie miała charakter pieniężny. Spółka będzie mogła wtedy szybko rozpocząć działalność, a później utrzymać płynność finansową. Kapitał spółki będzie od czasu podjęcia czynności gospodarczych odpowiednio zwiększał się przy generowaniu zysków, a zostanie uszczuplony przy spełnianiu zobowiązań. Z niego także akcjonariusze będą czerpać swój udział w zysku. W przypadku poniesienia przez spółkę straty, będzie on musiał zostać wykorzystany do jej pokrycia.

 

Problemy poprzednich regulacji

 

W tej sferze bezpieczne są osobiste majątki akcjonariuszy ich odpowiedzialność nie jest bowiem solidarna ze spółką. Nie będą oni też zagrożeni koniecznością pokrycia długów spółki z własnej kieszeni. Jednak aby przedsiębiorstwo mogło prężnie funkcjonować konieczne jest wprowadzeni zabezpieczeń, które uchronią wierzycieli przed utratą majątku. Zrezygnowano ze stałych i ustalonych z góry minimalnych kapitałów zakładowych, które znamy ze spółek akcyjnych i z o.o. .

W ich miejsce weszły dwie instytucje:

  1. pierwszą z nich jest obowiązek przekazywania części wypracowanego zysku na kapitał zapasowy. Ma on w przyszłości zapewnić źródło zaspokojenia ewentualnych wierzycieli spółki;
  2. drugim mechanizmem jest test wypłacalności, przy którym spółka dokonując wypłaty na rzecz jednego ze wspólników musi zbadać, czy po uszczupleniu majątku o tą transakcje nie zostanie zachwiana jej wypłacalność. Brane przy tym będą pod uwagę roszczeniami wobec niej, które staną się wymagalne w ciągu 6 miesięcy.

 

Odpowiedzialność członków zarządu?

 

Warto zwrócić też uwagę, że często, szczególnie na początku działalności spółek, jej założyciele, aby mieć wpływ na kierowanie sprawami spółki zasiadają w zarządzie. Z regulacji dotyczącej spółki z o.o. wynika, że członkowie tego organu mogą ponieść odpowiedzialność osobistą  solidarną za zobowiązania, spółki. Do PSA nie przeniesiono tej instytucji odpowiedzialności członków zarządu. Twórcy projektu uznał przyjęte obostrzenia za na tyle skuteczne, iż nie będzie wymagane pociąganie do odpowiedzialności osób prowadzących sprawy spółki. Należy jednak mieć na uwadze, że projekt ten może ulec zmianie.

 

Ze względu na tak zarysowany charakter odpowiedzialności uczestników spółki, pod tym względem mamy do czynienia z mocno kapitałowym podejściem do kwestii egzekucji zobowiązań spółki. Można wręcz powiedzieć, że taki model bardzo zachęca do inwestowania w przesiębiorstwa oparte na formie prawnej Prostej Spółki Akcyjnej. Ograniczona odpowiedzialność stanowi również zachętę do stawania w roli założyciela takiego przedsiębiorstwa. Zarówno bowiem pomysłodawcy jak i inwestorzy w Prostej Spółce Akcyjnej nie poniosą straty większej niż zainwestowana suma. Nawet przy założeniu, iż wdrożą bardzo ryzykowną i odważną strategię rynkową.